Allt um nálastungur

Nálastungur eru ævafornt kerfi sem þróast hefur í þúsundir ára í Kína. Hin sígilda kínverska nálastungumeðferð er flókin heilunaraðferð og tekur þó nokkur ár að ná tökum á henni og mörg ár til viðbótar að ná visku og leikni. Litið er á manneskjuna sem eina heild líkama huga og anda, þessi heild er hluti af sköpunarverkinu þar sem hver og einn er einstakur með sín sérstöku tengsl við umhverfið. Þetta er kerfi lækninga þar sem nálum er stungið í vissa punkta á líkamanum. Alls eru þeir 365 talsins, hafa nákvæma staðsetningu undir ysta lagi húðarinnar og liggja á 12 orkubrautum víðsvegar um líkamann. Þegar stungið er í þá eru framkölluð mismunandi áhrif, eftir því hvernig nálunum er beitt og orkuflæði brautanna aukið eða dregið úr því.

Grunnhugmyndin að hefðbundnum nálastungum er lífsorka líkamans sem stjórnar starfsemi líffæranna og öðrum kerfum líkamans. Þessi lífsorka eða chi eins og hún er kölluð flæðir um líkamann eftir vissum orkubrautum. Til þess að hvert líffæri geti unnið rétt, sé heilbrigt og jafnvægi sé á milli líffæranna innbyrðis, þarf chi orkan að renna óhindruð og með réttum styrk um hverja orkubraut; þegar svo er, eru líkami og sál heilbrigð. Komi upp veikindi hefur orkuflæðið raskast. Orsökin getur verið hvort heldur líkamlegs eða andlegs eðlis. Það er svo meðhöndlarans að leiðrétta misvægi á orkuflæðinu og sjá um að líkamsstarfsemin verði eðlileg og í takt við hrynjandi einstaklinginn. Meðhöndlarinn hlustar eftir orkuflæði líkamans með skilningi og þekkingu á sérstökum púlsum. Þá er hlustað eftir jafnvægi innan orkurásanna sem endurspeglast í 12 púlsum sem teknir eru á úlnlið. Það krefst mikillar þjálfunar og það tekur tíma að auka næmleika fingurgómanna og skynjun. Hlustað er eftir flæði á chi orkunni sem flæðir í ýmsu formi um líkamann en þó einkum í orkubrautunum 12. Með tímanum lærist meðhöndlaranum að greina allt að 28 mismunandi blæbrigði í púlsunum.

Yin og yang

Kínverjar hafa þróað ákveðið kerfi sem gerir þeim kleift að finna hvernig orkuástand einstaklingsins er. Grundvöllurinn að þessu kerfi eru kenningarnar um yin og yang og frumþættina (elementin) fimm. Þær eru undirstaða allrar kínverskrar menningar og eru tilkomnar af því að þeir ígrunduðu gang náttúrunnar og fylgdust náið með breytingum sem áttu sér stað og þeim áhrifum sem þær höfðu á lífið. Kyrrstaða er ekki til og allt fylgir ákveðinni hringrás. Augljósastar eru dagur og nótt og árstíðaskiptin.

Kínverjar sáu að frumorkan flæðir alltaf á milli tveggja andstæðna dags og nætur, sumars og veturs, lífs og dauða, hliðstætt því að orka flæðir milli jákvæðs og neikvæðs skauts á rafhlöðu. Annað skautið er ekki til án hins. Þeir vissu að þessi andstæðu öfl chi orkunnar voru allstaðar að verki og kölluðu þau yin og yang. Það má líkja yang við sól, útþenslu, dag, hita en yin er andstaðan nótt, kuldi, stilla . Það er mikilvægt að skilja samspilið á milli yin og yang. Þau eru óaðskiljanleg og hvorugt er hinu mikilvægara, þau eru til staðar í öllu, á stöðugri hreyfingu og í dínamisku jafnvægi. Eins og dagur sem líður inn í nóttina og sólarljós sem lýsir upp skugga. Kínverjar skildu mikilvægi þessa jafnvægis ekki aðeins í náttúrunni heldur líka í mannslíkamanum. Ýmislegt raskar þessu jafnvægi og hindrar flæði á chi. Þá myndast misræmi á milli yin og yang og það leiðir til veikinda. Hér eru meðtalin tilfinningaleg atriði s.s stress, kvíði, reiði, hræðsla og sorg, ásamt ýmisskonar öðrum sálrænum áföllum.

Frumþættirnir

Á kínverska vísu eru árstíðirnar fimm: Vor árstíð grósku þar sem fræ og plöntur vakna til lífsins, væntingar eru í lofti og allt að fæðast á ný.
Sumar/eldur sólin hitar jörðina og örvar gróandann og kallar fram þroska.
Síðsumar geislar sólarinnar brenna ekki eins heitt og áður, ávextir erfiðisins koma í ljós í samræmi við lögmál náttúrunnar.
Haust/málmur trén fella laufin, þau sem áður voru þakin ávöxtum og laufskrúði, afsala sér skrúðanum og að búa sig undir endurkomuna.
Vetur árstíð dvala, hvíld.

Hringrás frumþáttanna fimm er önnur meginstoð kínverja til þess að finna og fylgjast með orkuflæði einstaklingsins, þá er fundið hvort jafnvægi og samræmi eru í og á milli orkuflæðis frumþáttanna eða hvort einhver þeirra, og þá hver, hefur farið úr skorðum. Leitað er eftir heildarmynd þar sem eitt leiðir af öðru þannig að hægt verði að meðhöndla orsök ójafnvægis frekar en sjúkdómseinkennin sjálf. Engir tveir menn eru eins og því eru mismunandi orsakir fyrir því að við veikjumst. Þessvegna eru tveir einstaklingar með sömu einkenni ekki meðhöndlaðir á sama hátt. Þegar orsakir ójafnvægis eru fundnar eru viðeigandi punktar valdir í samræmi við lögmál sem stjórna hreyfingu og uppbyggingu á chi líkamans. Lífsorkan er til staðar í öllu sköpunarverkinu og flæðir í gegnum allt líf á jörðinni. Sérhver breyting á chi orkunni í umhverfi okkar kemur einnig fram í líkamanum. Það eru ekki allir meðhöndlarar sem tileinka sér þetta form. Þeir stinga þá eingöngu við sársauka eða nota fyrirfram ákveðnar formúlur, en í báðum tilfellum er lítið tillit tekið til einstaklingsins eða nákvæmrar virkni punktanna heldur einblínt á sjúkdómseinkenni.

Markmið meðferðarinnar

Um leið og nálastungumeðferðin fer að hafa áhrif, vaknar líkami sjúklingsins og tekur til við að heila sjálfan sig og ná eðlilegu jafnvægi, sjúkdómar sem hafa verið bældir niður, eiga það til að koma aftur upp á yfirborðið. Þetta er góðs viti og gefur til kynna að líkaminn sé farinn að takast á við gömul mein innanfrá og út. Meðferðin getur einnig haft þau áhrif að líkaminn hreinsar út úrgangs- og eiturefni sem safnast hafa fyrir og vart verður við einkenni eins og svita, niðurgang, kvef, bólur og kláða Heilsan getur endurnýjast þegar chi orkan flæðir aftur eðlilega um orkubrautirnar og chi orka líffæranna og starfsemi þeirra verður aftur eðlileg. Viðkomandi fer að líða betur, fær endurnýjað afl til að takast á við erfiðleika sem áður virtust óyfirstíganlegir. Menn eiga auðveldara með að sjá hlutina í réttu ljósi og geta því tekið skynsamlegri ákvarðanir varðandi sína lifnaðarhætti. Það getur alltaf komið upp sú staða að meðhöndlaranum finnist rétt að örva sjúkling til að takast á við breytingar sem eru honum nauðsynlegar s.s fæðuval, líkamsþjálfun og aðra lifnaðarhætti. Margir eru á lyfjum þegar þeir leita sér hjálpar með nálastungumeðferð. Þessar inntökur má ekki stöðva eða minnka nema í samráði við lækni.

Eftir að nálum hefur verið stungið í valda punkta á líkamanum eru þær látnar vera þar í 21 mínútu, en það er sá tími sem það tekur chi orkuna sem unnið er með að fara einn hring eftir orkubrautunum. Þegar börn eru meðhöndluð eru nálarnar hafðar í nokkrar sekúndur en tíminn aukinn eftir því sem barnið er eldra eða að punktarnir eru nuddaðir. Stundum er “moxa” sett á nálina, það er þurrkaða jurtin Artemesia Vulgaris sem kveikt er í þar til glóir. Þannig má hita punktana og auka virkni þeirra. Notaðar eru einnota nálar ýmist frá Kína eða Japan.

Áhrif nálastungna er víðtæk þar sem þær örva mátt mannsins og svörun líkamans til endurnýjunar og viðhalds. Kínverjar halda því fram að sé manneskja í fullkomnu jafnvægi, sé hún ónæm fyrir farsóttum. Hafi mótstaðan minnkað geta sjúkdómar sest að. Til þess að halda góðri heilsu þurfum við að aðlaga okkur aðstæðum, en ekki láta streituvaldandi þætti ná tökum á okkur, þá minnkar mótstaðan og við náum ekki jafnvægi í orkuflæðið af eigin rammleik.

Í gegnum aldirnar hafa nálastungur verið notaðar sem fyrirbyggjandi meðferð, því best er að leiðrétta ójafnvægi innan líkamans á byrjunarstigi, áður en alvarlegir sjúkdómar hafa náð bólfestu. Í Kína er það viðtekin venja að láta nálastungu-meðhöndlara fylgjast með sér reglubundið, yfirleitt í samræmi við árstíðaskipti og kjósa margir að fara þá leið.

Höfundur var við nám í Bretlandi í The International College of Oriental Medicine (I.C.O.M). Það er fjögurra ára nám. Í London School of Acupuncture (L.S.A) nam hún síðan veturlangt nálastungumeðferð á börnum. Hún útskrifaðist árið 1995 og hefur starfað við nálastungur síðan. Hún er meðlimur í The British Acupuncture Council (MBAaC).